افت وزن و مهمترین عوامل خطرساز مستقیم آن تا ۲ سالگی در کودکان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی-درمانی شرق تهران

سابقه و هدف: افت وزن از مهمترین مشکلات سلامتی کودکان در جوامع درحال توسعه است. در بعضی مناطق بیماریهای عفونی و در برخی دیگر عوامل تغذیه ای بعنوان عوامل خطرساز افت وزن کودک معرفی شده اند. از آنجا که شناخت عوامل خطرساز سوءتغذیه و پیشگیری از آنها درکودکان بسیار مهم است، این مطالعه با هدف تعیین فراوانی افت وزن و مهمترین عوامل خطرساز آن تا دوسالگی در کودکان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی-درمانی شرق تهران انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه با استفاده از داده های موجود انجام گرفت. با روش نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای 1660 کودک دوساله مراجعه کننده به مراکز بهداشتی انتخاب و اطلاعات لازم از پرونده بهداشتی آنها استخراج گردید. کودکان تک قلو که تولد به موقع داشته و از بیماری خاص در بدو تولد یا بیماریهای ژنتیکی و مادرزادی رنج نمی بردند در صورت مراجعه منظم برای پایش رشد وارد این مطالعه شدند. آزمونهای کای-دو، من ویتنی و تحلیل رگرسیونی لجستیک برای تعیین ارتباط عوامل خطرساز با افت وزن مورد استفاده قرار گرفت و بر اساس مقادیر نسبت شانس مهمترین عوامل خطرساز تعین شد. یافته ها: دختران 5/55% کودکان را تشکیل دادند. وزن تولد کودکان 463±3202 گرم بود. 1119(4/67%) کودک از ابتدای تولد تا دو سالگی حداقل یک بار افت وزن داشتند. بیشترین فراوانی افت وزن در سنین 9 تا 11 ماهگی مشاهده شد. عوامل خطرساز افت وزن تا 6 ماهگی کمترین بسامد را داشتند. نسبت شانس عمده ترین عوامل خطرساز به ترتیب متعلق به قطع تغذیه کودک با شیرمادر(7/64)، شروع تغذیه تکمیلی (9/16)، ابتلا به اسهال (3/15) و عفونتهای تنفسی (8/11) بود. بین عوامل دموگرافیک و افت وزن کودکان رابطه معنی دار آماری یافت نشد. نتیجه گیری: فراوانی افت وزن در نمونه مورد مطالعه بالا بوده و با توجه به عوارض شناخته شده آن باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد. از آنجا که مهمترین عوامل خطرساز افت وزن کودکان تا 2 سالگی قابل کنترل می باشند به نظر می رسد توانمند سازی مادران در زمینه شیوه های مناسب تغذیه کودک در سلامت و بیماری به کاهش موارد بروز افت وزن کمک کند.